Osmanlı Türkçesi-6: Türkçe Eklerin Yazılışı: Zarf-fiil ve Sıfat-fiil ekleri

Bu dünya iki kapılı bir handır.

Merhaba Arkadaşlar,

Türkçe Eklerin Yazılışında, zarf-fiil ve sıfat-fiil ekleriyle devam ediyoruz. 

Zarf-fiil ekleri

Değerli İlber Ortaylı Hocamız bir söyleşisinde Osmanlı Türkçesi öğrenmeden evvel Türkçe'yi iyi bir şekilde öğrenmenin gerekliliğinden bahsetmişti. Hocaya katılmamak elde değil. Bu nedenle unutanlar ve henüz bilmeyenler için öncelikle zarf-fiil eklerini hatırlayalım.

Lisede hocamız bize şu şekilde öğretmişti. Adeta bir şarkı haline getirmiştik bu ekleri. :)

İP-İNCE-CESİNE-ELİ-EREK-MEDEN-DİKÇE-E-A-ERMEZ-DİĞİNDEN-KEN-MEKSİZİN-ASİYE

وب ıp,ip,up,üp

  بكلهيوب bekleyip,  دوروب durup, آلوب alıp

ينجه ınca,ince,unca,ünce

آغﻻينجه ağlayınca, سونجه sevince, باقنجه bakınca

 ه رك   ارق arak,erek

يوز ه رك yüzerek, اوچارق uçarak, آﻻرق alarak

ا  ه  a,e

اهغﻻي اهغﻻي ağlaya ağlaya, يله يله bile bile

دكجه  دقجو  dıkça,dikçe

ياشادقجه yaşadıkça, سودكجه sevdikçe

الى  ه لى alı,eli

 آﻻلى alalı, كيد ه لى gideli, اوله لى öleli

مدن   مادن madan,meden

بويومدن büyümeden, صورمادن sormadan

ايكن  كن ken, iken

خسته ايكن hasta iken, خسته يكن hastayken

Sıfat-fiil ekleri

o meşhur ANASI MEZAR DİKECEKMİŞ 'i şöyle diğerleriyle beraber görmüş olalım. :)

ان   ن an, en

ديكله ين dinleyen, آكﻻيان anlayan, اوﻻن olan

ديك  ديق  dık,dik,duk,dük,tık,tik,tuk,tük

كوسديكنه küstüğüne, كچد يكمز geçtiğimiz

-mış,/-miş, -acak/-ecek sıfat-fiil eklerinin yazılışı, aynı ses değerine sahip zaman eklerinin yazılışıyla aynıdır. İlerleyen derslerde bunu göreceğiz. 

Yararlandığım kaynak olan Hayati Develi Hoca'nın Osmanlı Türkçesi Kılavuzu I kitabı bitince hemen ikinciyi temin edeceğim. Ben bu kitabı çok sevdim, açıköğretim kitabına henüz hiç bakmıyorum. Belki sınav öncesi kitaba da göz atabilirim. 

İyi Çalışmalar